BY Aung Myint Thang: HRIHFA SI RUANGAH SUALNAK A KARH NAK LAIRAM

Khrihfa kan rak si hlan ahcun sualnak hi lehrulh a rak si. Ngaihthiam a si hmanhah sathi lawnh in ngaihthiam a rak si. Cucaah sualnak tuah hi an rak ttih. Bia ttha lo chim hi an rak i sum. Lainawm hi an rak hrial. Kan cawi cawk lai lo ti an rak hngalh. Asinain Khrihfa phung kan Laitlang i a luh hnu cun:

1. ZURI AN LOR NING A ZUAL

Vawlei cung zuri vialte ka theih mi hna lakah Laimi zuri hi an sual bik, hna an hnok bik, huat an tlai bik, fih an nung bik, mi velh (vuak) an hmang bik, zoh an chia bik, thil sual an tuah bik, an ninghngal bik, an i uah bik, luak an chuak bik, ttih an nung bik. Kawl le miphun dang cu lam i zuri buai mi kan hmu bal hna lo. Zuri ai vel mi zong kan hmu kho hna lo. Zu an rit le rit lo an zia ai khat bak. Zeicadah Laimi hi zu an rit ah an sual khun hnga? Thil ttha lo an tuah khun hnga? Zuri nih Khrihfa kan si i an kan theihthiam ko lai. An kan ngaihthiam ko lai. Zeitin an kan ti taktak lem lai lo timi khi an i bochan caah a si. Zuri sual pawl khi bo lengmang in rak phomh hna u law kan ram zuri hi an lung a fim deuh ngai hnga.

2. NUPI MAAK KAN RAL A TTHA

Kan ram i Khrihfa phung a rak luh hlan ahcun nupi maa mi hi an rak um ve ko nain, Laiphung in i rem a si caah cawiliam a rak tam deuh. Hmaitlam a hau, phunthawh a hau, chawkhirh a hau. Atu kan chan ahcun nupi ma mi zongnih Khrihfabu tampi ah Pathian rian ttuan khawh tthiamtthiam a si ko tikah nupi tthit zong kan i fawih i nupi maak zonghi kan i fawh chinchin mi a lo. Nu tlaihhrem a hmang mi hna zong kha Jesuh min in fawitein ngaihthiam an si lengmang caah nu tlaihhrem zonghi a karh ngaingai. Lainu tampi nihhin kan min pei a chia ve lai cu an ti caah a chim ngam lomi tampi an um. Thlanglei kan Laimi hna nunphung ahcun nu tlaihhrem, nupi maak le minu sualpi cu thah bak a rak si. Cucaah an rak sual hngam lo.

3. ITHAHNAK A KARH

Hriamnaam i i thah le motor cycle in mi va thah zonghi Khrihfa kan si ruangah a karh ngaingai. Motor cycle i mi kan va thah hna zongah Jesuh min in i ngaihthiam hi a tam tuk caah motor cycle cit hi kan i ralring lo chin lengmang. Motor cycle in mi a that mi khi an lu kiak in cawi ter hna selaw, asiloah thong zong thla bak hna selaw, midang zongnih motor cycle cit hna hi a let in kan i ralring deuh hna hnga i ithah le i nawn zonghi a tlawm deuh hrimhrim hnga.

4. KAN ZUMHNAK AI RAWK

Khrihfa a si mi pohpoh cu an thih tikah vancung a Pa sinah ai din cang ti lawngte in ruak i vui a si tikah vancung kai dih ding cun i ruah dih a si. Cucaah Khrihfa kan si ahcun vancung ah kan kai ko lai caah sualnak tuah hi a poi nak a um lo. Pathian nih a ka ngaihthiam ko lai timi zumh sualnak hi Laimi lakah a tthang ve. Jesuh hnu zulh duh ttung lo i van kai lawng ai timmi kan karh.

5. PASTOR NIH AN RIAN LO AN TTUAN CANG

Vawlei cung pumpi ah lainawn, fir le mi dang cung i thil sual va tuah pohpoh cu court (biaceihnak zung) ah biaceihtu nih akong ceih a si. Pastor nih an rian cu a turun kha Thlarau tirawl peek kha a si. Asinain Laitlang ahcun pastor nih an rian lawng an ttuan kho ti lo. Nupi hal ah pastor, lainawngmi rem ah pastor, mifir kong ah pastor, nu tlaihhrem kong ah pastor lawngte nih chimrel piak dingmi ah ai cang. Cozah chiahmi biaceih bawi nih rian an ngei ti lo. Hi hrimhrim nihhin kan laimi hna cu sualnak tuah kha an ral a tthat ter hna. Biaceihnak zung hna van pha hna selaw, an tha a thir hnga i sualnak tuah ai chir ding mi vialte kha pastor te nih an chimrel piak dih hna caah sualnak tuah hi a karh chin lengmang.

6. A SUAL TAKTAK TTUNG I PATHIAN LEI I AI PEE TAKTAKMI MINUNG AN KARH

Kawlrawn Mizo Khrihfabu lak ahcun phungning loin ai tthi ummi, nu le pa nih theihpi lomi, Khrihfabu i lehthah lomi vialte cu Khrihfabu chungin chuah a si. Khrihfabu i an i pumh ve ko zongah caan an thiah duh ti hna lo. Bu dang zongah va lut hna hmanh selaw bu dang nih an rak cohlang hna lo. Kan nih Laimi cu athiang tthitumhnak le athiang lo tthitumhnak hi ai khat dih. Athiang tthitumhnak cu phaisa a dih khun i a sungh hmanh a sung deuhmi a lo. Mizo bantukin phungning lo i a tthium mi pawl hi Khrihfabu chungin chuah si selaw, bu dang ah an i tthial hnga i bu dang nih lawm taktak in nan rak cohlan hna hnga. Member tam nan duh ruangah kan Khrihfa phung zong ai rawk dih cang.

7. BAIBAl HE KAN I RALCHAN

Baibal nihcun Nawlbia umnak ahcun sualnak a karh a ti. Laimi context ahcun zaangfahnak a umnak hmun ah sualnak a karh. Dawtnak a umnak hmun ah sualnak tuah kan ral a ttha. Velngeihnak hi a si lo ning in kan hman. Velngeihnak kha i bochan in kan duhmi sualnak poh kan tuah ngam.

 

Credit: Aung Myint Thang

Author: Salai Ephraim