CHINMI hi British pen hlan ah cun mah te-in aa uk i, aa thihruaimi miphun duhnung kan rak si ve ko. LAI inn te ah tawh hren lo le fir cu um rih seh fir timi biafang hmanh a rak theih lomi miphun duhnung kan rak si. Zumhnak kong chim poah ah BIBLE lei kan pa le nih an chim theu tonmi cu ” Back to the BIBLE” an kan ti bang, politics kong kan chim ah cun ” Back to the history” ti kan hau ve hnga! Cu ti asi ah cun tuanbia ah kir hna usihlaw BAMA, CHIN, KACHIN, le SHAN cu ramdangmi lawngte an rak si ti kha tuanbia nih a kan chimh. Hi hna fonh in Union of Burma timi ram rak ser asi. Hi Union of Burma timi ram ah hin ahodah a ngan deuh I a fa deuh tiah na ruah? Hi miphun hna nih Union of Burma tiah an rak dirh lio ah hin miphun sinak ah a ngan deuh le a hme deuh tiah tahnak tahfung cu milu tam le tlom ah a rak i hngat lo. Cu caah hi Union of Burma a dirhtu ram hna lak ah hin miphun sinak ah a ngan deuh le a hme deuh kan um hrim2 lo ti hi pakhatnak ah langhter ka duh.
Kawl ralkap nih 1962 in uk hram an kan thawk i, general hna le crony pawl nih ramchung thil a hlei in KACHIN le KAREN anmah kawlrawn thilchuak vialte hmang in an tefa hna cu ramdang sianginnthatha ah an rak kai ter hna caah kanmah tlangcungmi nak in nationalism ah an thawng deuh. Kawlram ah 1920, 1936, 1962, 1988, 2007 ah buainak fakpi a chuak. 1920 lebang ah cun minung 11 lawng bak in kan ram caah tiah duhlonak/demonstration an langhter ngam i, cutluk cun miphun caah ngamnak an rak ngei.
Cu lak ah kanmah CHINMI cu “CHIN party cu luthum ngei e, tiva te e, le buainak serhmang e” tiah a phunphun in kan thangchiah hna. Unau fakpi in ruat hmanh. Nikum falam khuate ah inn a kang. A fa le nunnak chanh ding ah an nu nih a nunnak a rak pek kha. CHINMI caah thlanti dorkhat le thisen dorkhat hi vawlei pi nih a upat mi Gandhi le Abraham Lincoln hmanh nih an thlak lo dakaw! CHINRAM caah thlanti le thisen cu CHINMI tefa chung in dakaw an thlak I, an nunnak tiang an pek cang i,a pe cuahmah liomi zong hi CHINMI tefa thiamthiam dakaw an si. Kawl minister pa pakhat nih CHINMI cu caa an thiam lo, an fim lo, nuncan ziaza ah an chambautuk I minister/vuanci pek phu an si lo a kan ti hi na lung a fak lo maw? Hi pa hi ka uar tuk! Alarm a kan pek ka ti.Hi biafang pakhat thawng hmanh hin lamhra I thawn colh ding kan si. Kawlram level in Dr. Lian H. Sakhawng bantuk hi an tlomtuk ka ti na in, amah lila hi NLD, USDP, UBP, OR PP party ah I pe sehlaw “NO” ka pek lai. Aruang cu mi cabuai cung I a hleimi rawl einak cha cun mahle dumchung chuak kom cuar ei kaa thim deuh lai. A Bawipa eibang a bawhmi uico tum thawng si ka duh lo. A hlei ah cun ei , a hlei lo le ei lo timi dirhmun le an duhmi ei dih hnu ah duh lo deuhmi poah eiding dirhmun cu my last priority ah ka chiah I kutdawh he dannak a ngei lo tiah ka ruah caah asi.
Ka no lio ah cun sualnak tampi ka tuah ko na in midang sualkel bantuk cio asi ko na in ka chan chung ah kaa ngaichih bikmi cu ram le miphun caah thlanti dorkhat le thisen dorkhat hmanh ka thlak rih lomi hi asi. Cu caah LAI mino fimnak cawng cuahmahmi hna keimah bang miphun kong ah naa ngaichih lonak hnga miphun kong ah na tuanvo, talent na ngeihmi, le na fimthiamnak hmang ve cang tiah forh kan duh hna. Cheukhat kan unau hna nih nunnak an pek cang i,a pe cuahmah liomi hna an um lio ah phaisa fangkhat le thlanti thisen dorkhat hmanh liam hau lo free vote hmanh CHINMI caah nan/kan siang lo ah cun miphun ka dawt ko timi biafang cu kan caah lih le pakpalawng men asi hnga.
Party dang thatlonak, pumpak chambaunak, le huat tlai comment pek hi kaa timh lo na in NLD (Central Executives Committee) chungtel U Tin Htun Oo nih kannih NLD cu coalition government ser kan duh lo i kan timh lo tiah a ti. Keimah nih interpretation ka tuahning ah cun ” A ho ruahnak hmanh kan duh lo, political bargaining kan duh lo, kanmah nih a tha kan tining poah in kan ram kan hruai lai” ti duhnak asi tiah ka ruah.
Nihin ah majority asi mi Bama/kawl, hi KACHIN, CHIN, le SHAN nak in an sang deuh nak samfang tia hmanh a um lo. Cu cu anmah kawl hmanh nih an I fiang chin lengmang cang. Bia dang in chim ah cun LAI phung nupi thitnak arsa thah vokthau sumnga lawng dotla asi bang miphun sinak ah do kan tla dih. Miphun sinak ah a ngan deuh le a hme deuh kan um lo ti hi nolh than lengmang ka duh. Tu ah cun PATHIAN thawng in kan khua a dei ve cang. Kan fanau le ramrum ramtha ah college & university a kaimi, nationalism aa fiangmi an tamtuk cang i,nu le pa kan lungre a theih ti lo. Cu caah ramchung ramleng CHIN mino hna nangmah lo in LAIRAM a him ti lo. Hla phuahtu nih ” Saram bang in kan pipu hna an rak vai lio ah saltangmi kan si bal lo, tulio LAIMI kan bawi pawl nih kan pupa rosung kan LAIRAM te hi thlanglei kawl bawi sin nguntial ah an zuar ” tiah a ti. Kan ram, kan vawlei, le kan nunphung hi lehmah pakhat hmanh million dollar hmanh in zuar hna hla usih. Cu cu LAI mino hna nih dirkamh in kilven kan hau. Miphun sinak ah America sumnga asi ah cun CHIN zong sumnga, kawlte sumnga asi ah cun LAIMI zong sumnga kan si ve. Cu caah CHIN mino nan thazang tampi chuah ulaw kan miphun, kan nunphung kilveng hram u. CHIN mino BAWIPA nih lamhruai in thluachuah hram seh. BAWIPA nih CHINRAM thluachuah hram seh.
May the LORD our GOD bless CHINLAND & IT’S PEOPLE.CREDIT:Lai Kung