By: Salai KB Thawng. Zapi ca ahcun thawngpangtha a si lem lai lo. Thiciapmap in motorcycle an i cawk mi phing bingbeng in mit i rengh, mit i thepter riangmang in nuamsuul in a fir khotu, pasal heiti dedeng awk pawl, nu pawchung in ningzahnak aa chuahpi ve lo mi pawl, a fawinak cun mithathu pawl, mi firkhu pawl, laksawng peknak tuah an timh, tiah motorcycle firpiak a tong mi hna cheukhat sin in thawng kan theih.
Hi kong ah Mi Motorcycle Firtu Phu in Minister (Vunci) a si lo mi Pu Fir Thang nih, “Thil fir ti mi hi a neepte lopi. Tawhhrenh ko mi rumro an fir khawh mi hi khuaruahhar ngai dafawh a si. An thiamnak hi a menmenlo. Conglawmh awktlak ngaingai an si. Phundang cun upat pek tlak an si. Amah belte, tangka fang luklak in laksawng pek ding ah an paamhmai tuk. Cucaah, Palek bak nih tlai hna sehlaw sakhaan ah khumh hna sehlaw cucu anmah he aa tlak bik mi laksawng a si. Upat peknak roca heiti phunphai cu pek bak lo ding. Tangka fang zong pek bak lo ding. An min, an khua, an sang, an nulepa min tiang in record tuah i sakhaan cazin ah khumh phu bak an si. Laksawng sawhsawh pek ding ahcun an paam tuk lai. An ca ah a sunglawi bik mi sakhaan khumh laksawng pek awk an si,” tiah a chim.
The Hakha Post thawngzamhca a rel ikpak nih cun nan rel cio theo lai i nan hngalh cio theo lai. Zarh khat ah hin voi hnih tal cu, ka motorcycle a tlau, ti ringring a si. Hmatpungtin tlau, tangkabawm tlau, driving licence tlau, tangka tlau tibantuk hi cu a thlautu daithlaan deuh a si kho men. Motorcycle rumro tlau lengmang hi cu daithlaan a si lem lai lo. Firlei Ph.D a awng mi an tam bia a si lai fawh iai. Thiamnak ti mi hi upat ding a si cuh! Haangsoh (vokthah) belte daithlaan pah a hau men lai.
Hi kong hi The Hakha Post kha tuanvo latu chungtel ah an kan chiah ve. Cucaah, na fapale motorcycle a fir mi an um sual ahcun rianrang taktak in thawng hun kan thanh law kan duh. Zeicatiah, laksawng ti mi hi sungh phung a si lo. Nan sungh ding zong kan in duhpiak hna lo. Laksawng ti mi hi umhmun menmen in hmuh a si lo cuh. Mi pakhat nih a riantuannak le a thiltuah mi cung ah zohchih in dafawh laksawng cu pek a sic uh. Mi motorcycle hna a fir khotu na fapa a um sual citcet ahcun daithlang hlah. Rianrang taktak in hun kan thanh ve. Laksawng heiti tung i sungh cu sungh lak ah sungh bik pawl pakhat a si ve kha philh hlah! Amah belte, na fapa nih laksawng a hmuh tik ah i lawm lawlaw te ko. The Hakha Post kha sualphawt awk a tha te lai lo. A ruang cu motorcycle pakhat cu tangka sing 7 in sing 9 kar man lawngte a si cang i a sunglawi tuk mi pei a fir khawh hi, ti lei tu hi na rak ruah te lai.
Nulepa hna, minung hi a tling mi kan um lo. Midang thil cu um rih seh, nulepa tangka fangkhat a fir bal lo mi nan kutthlir u, ti siseh law a thlir ding kan um hnga lo. Atu ka cabia a reltu lila nangmah le a tialtu keimah lila nih kan tlinh mi a si lo. Asinain, fale cung ah nulepa kan rian le kan tuanvo hi kan philh i kan daithlang deuh tawn. Sual an huah tik le pingpang an suk tik ah nulepa cu a dirpitu kan si lila tawn. Cu bantuk fale cu hmailei ah hawi a tluk lai lo ding a fiang tuk mi a si.Hi tlangtaar bantuk hi kan hnung ah voi hnih ka rak tial bal cang. Hakha khuachung ah dawrkhaan bauh, thil fir le motorcycle fir tibantuk hi a um zungzal. Hi kong hi Palek le motor PK (Traffic Police) tluk in kan hngalh lo hmanh ah The Hakha Post thawngzamhca nan rel ahcun nan hngalh cio ko lai.
Zeiruang ah dah hi tluk hin motorcycle a tlau hnga? Kei cu ka khuaruah a har ngaingai cang. Mi cheukhat nih cun, “Miphundang an si ko lai cuh,” an ti. Miphundang kan ti tik ah nan i fiang cio lai ka zumh. Hakha khua ah motorcycle fir hi a paw kan ti khawh. Phundang cun a laar ti khawh zong a si fawn. Zeitindah ka hngalh ti ahcun The Hakha Post ah, “Ka motorcycle an ka firpiak, a tlau,” tibantuk fakthanh hi zarh khat ah voi 2 tal cu a um peng. A caan ahcun voi 5 hmanh aa peh. Phundang in kan chim ahcun Hakha khua ah hin zarh khat ah motorcycle 3 cu a tlau peng ti khawh a si. A tlawm bik in zarh khat ah motorcycle 3 a tlau i a min in tuak ahcun tangka sing 2,700,000 man a tlau. Thla khat, kum khat in hei tuak ko u! Zeizat man remruam dah a tlau. A man nakin fir le tlei in sualphun a can mi zat khi zawt hmanh u!
Cun, “Thlau le Hmuh,” kan ti i driving license te hna, hmatpungtin (NRC) te hna, tangkabawm te hna, suithi le thil dangdang a tlau mi hi cu fir ruang ah si loin an thlau mi kha The Hakha Post Zung a phanh bia khi a si. Motorcycle tu cu a fir bak in fir a si ko. The Hakha Post Zung ah ka motorcycle a tlau tiin fakthanh a rak tuah mi hna poh nih an chim mi cu, “Kan inn hmaite ah a lu zong tawh kan hrenh ko nain an fir,” ti hi an chim cio mi a si.
Hi kong ah motorcycle workshop pakhat ah a sertu le a ngeitu pakhat ruahnak ka hal. Zeitindah a lu tawh an hrenh ko mi an fir khawh, tiah. “A lu tawh an hrenh zong ah a lu kha faakpi in an ilh (khiah) i tawh hrenhnak a kiak. Cun, motorcycle 10 ah 3 cu tawh aa khat mi hna an um tik ah fawi tein an fir khawh ko,” tiah a ka chimh. Cucu, ka ruahnak ah motorcycle umtuning, a sersiam ning le a ningcang a thiam ngaingai mi theo hi mifir an si lai ka zumh.Hi tluk in fir a tam mi kong ah Motor PK (Traffic Police) pakhat ka hal i, “Kanmah rian a si lo. Palek nih tuanvo an laak mi a si. Cun, nan motorcycle a tlau ahcun Palek sin ah report tuah hmasa a hau. Cu hnu ah a herhning in kan tawlrel mi a si,” tiah a ka chimh.
Kalaymyo ka kal lio lampi ah motorcycle a dirnak a sau ngai cang mi lampi ah kan hmuh len hna. Ka hawipa nih, “An fir i lampi ah datsi nih a dihtaak i an chiahtaak mi pawl an si ko lai khih,” a ka ti. Ka zumh ngai. Gangaw lam lei zong ah cu thiamthiam cu a si. Atu belte, “Motorcycle fir an duh ahcun datsi ready in an i chiah i Gangaw lei hrawng ah an tlikpi,” tiah a ka chimh fawn.
Hi kong ah Palek zong nih cun thil a tlau hnu, sualphun a can hnu, tlaihhrem a can hnu, innkaang a can hnu, mifir an tlaih hnu, aa vel mi an tlaih hna hnu theo lawnglawng ah hin rian an tuan tik ah a firtu maw, tuanvo ngeitu maw, thil firpiak mi dah kan palh ti hi ruah a phu. Zaantlai hnu theo ah fir in a tlau. Palek zong nih zaantlai tiang khuachung an hngah ko ca ah zaantlai hnu motorcycle aa ciit mi cu chek le zohfel awk a si. Hiti motorcycle a firtu hi a cunglei ah ka langhter bantuk in miphundang deuh, motorcycle a rawk mi zong a ser thiam mi deuh an si theo ko lai.
Cun, Palek zong a phuphu in hmun khat lawng ah um loin i thenthek deuh in khuachung kilven deuh an herh. Zeicatiah, an min hmanh ah pei, “Ramchung Humhimtu Phu Pyi-htay-yee,” ti cu an si cu. Cun, motor PK zong nih motorcycle licence ngeilo mi tlaih le driving licence ngeilo mi tlaih lawng hi an rian a si awk a si lo. Tahchunhnak ah, licence a ngeilo mi motorcycle an tlaih ahcun, an fir mi a si maw, asiloah mifir nih an zuarchin mi a si maw tibantuk tiang zong tuanvo an laak awk a si. Atu ning hin cun, Hakha khua ah motorcycle a tlau peng rih lai i a cunglei ah kan langhter bang, a fir kho biktu laksawng pek phu an si te lai.
Credit: The Hakha Post
